Övgü nedir?
Övgü, edebiyatta birisini veya bir şeyi övmek amacıyla yazılan şiirlere verilen isimdir. Sözlükte “övmek, birinin faziletini ifade etmek” anlamına gelen “medh” kökünden türetilmiştir. Kasideler genellikle padişahları, sadrazamları, devlet ileri gelenlerini ve dini liderleri övmek amacıyla yazılan kasidelerdir. Ancak kasidelerin dışında manzum formlarda söylenen kasideler de vardır. Kasidelerde övülen kişinin fiziki güzelliği, ahlaki özellikleri, başarıları, erdemleri gibi konular ele alınır. Övgü şairleri, övdükleri kişileri olabildiğince güzel ve üstün göstermeye çalışırlar. Bu nedenle kasidelerde genellikle mecaz, teşbih, teşbih gibi söz sanatlarından yararlanılır. Kasideler Türk edebiyatının en eski şiir türlerinden biridir. Türklerin İslam’ı kabul etmesinden sonra kasideler daha da yaygınlaştı. Türk edebiyatının ünlü kaside şairleri arasında Nedim, Fuzuli, Nabi, Baki, Yahya Kemal Beyatlı gibi isimler sayılabilir.
Övgülerin Özellikleri
Övgülerin özellikleri şunlardır: Övgüler genellikle kaside biçiminde yazılır. Ancak gazel, şarkı, rubai gibi manzum şekilde yazılan övgüler de vardır. Övgülerin konusu övülen kişidir. Bu kişi genellikle padişah, sadrazam, devlet adamı veya din adamı gibi önemli bir kişidir. Ancak sıradan bir kişi de övülebilir. Övgüler, övülen kişinin fiziksel güzelliğini, ahlaki özelliklerini, başarılarını ve erdemlerini anlatır. Övgülerde genellikle mecaz, teşbih, benzetme gibi söz sanatları kullanılır.
Övgü Türleri
Övülen kişinin mahiyetine göre kasideler şu türlere ayrılır:
Sultan’ın övgüsü: Padişahları övmek için yazılan kasidelere denir. Bu tür kasidelerde padişahın kuvveti, kudreti, cömertliği ve adaleti övülür.
Sadrazamın övgüsü: Sadrazamları övmek için yazılmış kasidelerdir bunlar. Bu tür kasidelerde Sadrazamın devlet yönetimindeki başarısı, adaleti, bilgeliği vb. övülür.
Devlet adamının övgüsü: Devlet adamlarını övmek için yazılan methiyelere denir. Bu tür methiyelerde devlet adamının devlete yaptığı hizmetler, adaleti, bilgeliği vb. övülür.
Din adamının övgüsü: Bunlar dini şahsiyetleri övmek için yazılan övgülerdir. Bu tür övgülerde dini şahsiyetin dini bilgisi, dürüstlüğü ve dindarlığı övülür.
Diğer övgüler: Bu tür kasideler, övülen kişinin mahiyetine göre yukarıdaki türlere girmeyen kasidelerdir. Mesela bir güzelliği övmek için yazılan kasideler, bir şehri övmek için yazılan kasideler vb.
Övgü Örnekleri
Türk edebiyatında meşhur kasidelerden bazıları şunlardır: Nedim’in “Sultan III. Ahmed’in Kasidesi” Fuzuli’nin “Şah İsmail’in Kasidesi” Nabi’nin “Sultan IV.’ün Kasidesi” Mehmed Kasidesi Baki’nin “Sultan III. Murat’ın Kasidesi” Yahya Kemal Beyatlı’nın “Süleymaniye’de Bayram Sabahı”
Övgünün Önemi
Övgüler edebiyatın önemli bir türüdür. Övgüler topluma övülen kişinin değerini ve önemini iletir. Ayrıca övülen kişinin özelliklerini ve başarılarını gelecek nesillere aktarır. Övgüler ayrıca toplumda bir övgü kültürünün gelişmesine katkıda bulunur. Övgüler insanları iyilik yapmaya ve iyi şeyleri takdir etmeye teşvik eder.
Çözüm
Edebiyatta kasidelerin önemli bir yeri vardır. Övgüler, övülen kişinin değerini ve önemini topluma aktarır. Övülen kişinin özelliklerini ve başarılarını da gelecek nesillere aktarır. Kasideler aynı zamanda toplumda övgü kültürünün gelişmesine de katkıda bulunur.
Bir yanıt bırakın