Meğri Nedir?
Meğri kelimesinin Türkçede iki farklı anlamı vardır. İlk anlamı “uzak diyar”dır. Bu anlam, kelimenin kökeni olan Farsça “mağri” (مگری) kelimesinden gelmektedir. Mağri, “uzak” anlamına gelen “mağrur” (مغرور) kelimesinin fiil ekidir. Meğri’nin ikinci anlamı Kürtçe ağıttır. Bu ağıt genellikle bir sevgilinin kaybı nedeniyle söylenir. Ağıt sözleri, sevgilinin uzak bir yere gitmesi ya da ölmesi karşısında duyulan üzüntü ve hasreti ifade eder.
Meğri (Uzak Diyar)
Meğri kelimesinin ilk anlamı olan “Uzak Ülke” anlamına gelen tarih boyunca pek çok yerde kullanılmıştır. Örneğin Fethiye’nin eski adı Telmessos, Roma İmparatorluğu döneminde “uzak ülke” anlamına gelen Meğri (Makri) olarak anılıyordu. Bu ismin nedeni Telmessos’un Roma İmparatorluğu’nun merkezi olan Roma’dan uzakta bulunmasıdır. “Uzak ülke” anlamına gelen Meğri kelimesinin bir başka örneği de Güney Azerbaycan’da bir kasabadır. Bu kasabanın adı da “uzak diyar” anlamına gelen Meğri’dir. Meğri kasabası, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’ye yaklaşık 300 kilometre uzaklıktadır.
Meğri (Kürt Ağıtı)
Meğri kelimesinin ikinci anlamı Kürtçe ağıttır. Bu ağıt genellikle bir sevgilinin kaybı nedeniyle söylenir. Ağıt sözleri, sevgilinin uzak bir yere gitmesi veya ölmesi karşısında duyulan üzüntü ve hasreti ifade eder. Meğri ağıtı genellikle kadınlar tarafından söylenir. Ağıt sözleri genellikle Kürtçenin Kurmanci lehçesinde söylenmektedir. Ancak bazı bölgelerde ağıt sözleri Zazaki lehçesinde de söylenebilmektedir. Meğri ağıtı günümüzde de birçok yerde söylenmektedir. Ağıt genellikle köylerde ve kırsal kesimde söylenir. Ancak son yıllarda şehirlerde de Meğri ağıtı söyleyenler oluyor.
Megri’nin Ağıtı’nın Sözleri
Meğri ağıtının sözleri, genellikle şu şeğladir: Meğri meğri, Acım meğri acı, Yüreğim meğri kanı, Toprağım, toprağım, Meğri meğri. Nehrim, denizim, kederim, toprağım, toprağım, toprağım.
Meğri Ağıtının Anlamı
Meğri ağıtının sözleri genellikle bir sevgiliyi kaybetmenin üzüntüsünü ve hasretini ifade eder. Ağıtın ilk dörtlüğünde sevgiliye “Meğri” denilmektedir. Bu isimlendirme, sevgilinin uzak bir yere gitmesi veya ölmesi karşısında duyulan üzüntüyü ifade eder. Ağıtın ikinci dörtlüğünde sevgilinin yokluğundan dolayı yaşanan acı ve keder dile getirilmektedir. Sevgilinin yokluğu, bir nehrin kuruması, bir denizin yok olması gibi büyük bir kayıp olarak görülür. Meğri ağıtı yüzyıllardır Kürt kültüründe önemli bir yere sahip olmuştur. Ağıt, aşk, özlem ve üzüntü gibi evrensel temaları ifade eder.
Meğri’nin Requiem’inin Popülerliği
Meğri ağıtı günümüzde de birçok yerde söylenmektedir. Ağıtların popülaritesi özellikle son yıllarda arttı. Bu artışın bir nedeni ağıtın Kürt kültüründe önemli bir yere sahip olmasıdır. Bir diğer sebep ise ağıttaki sözlerin ve müziğin etkileyici olmasıdır. Meğri mersiyesi birçok şarkıcı ve sanatçı tarafından söylenmiştir. Mesela İbrahim Tatlıses Meğri mersiyesini seslendiren en ünlü sanatçılardan biridir. Tatlıses’in seslendirdiği Meğri ağıtı Türkiye’de büyük ilgi gördü. Meğri ağıtını sadece Kürtler yapmıyor.
Bir yanıt bırakın