Omurilik nedir?
Omurilik, omurganın içinde bulunan ve beyinden vücudun diğer bölgelerine sinirleri ve vücudun diğer bölgelerinden beyne sinirleri ileten bir sinir kordonudur. Alt vücuttan beyne duyuları ve beyinden alt vücuda motor komutlarını iletir. Ayrıca vücudun otonom sinir sisteminin bir kısmını da kontrol eder.
Omurganın yapısı
Medulla spinalis yaklaşık 45 cm uzunluğunda ve 1-1,5 cm çapındadır. Omurganın içinde, omurlar arasında yer alır. Omurganın servikal, torasik, lomber ve sakral bölgelerinde bulunur.
Omuriliğin enine kesitinde iki ana bölge görülür: Gri madde ve beyaz madde.
Gri madde: Omuriliğin merkezinde yer alır. Beynin gri maddesine benzer bir yapıya sahiptir. Motor, duyusal ve otonom sinir sistemlerinin hücre gövdelerini içerir.
Beyaz madde: Medulla spinalis’in dış kısmında yer alır. Beyin ve vücuttan gelen sinir liflerini içerir.
Omuriliğin fonksiyonları
Omuriliğin başlıca görevleri şunlardır:
Duyguların beyne iletilmesi: Alt vücuttan beyne duyumları iletir. Bu duyumlar arasında dokunma, sıcaklık, acı ve basınç bulunur.
Motor komutlarının alt gövdeye iletilmesi: Beyinden alt vücuda motor komutları iletir. Bu komutlar istemli hareketleri, refleksleri ve otonom sinir sisteminin kontrolünü sağlar.
Otonom sinir sisteminin bir kısmını kontrol eder: Omurilik, vücudun iç organlarının ve dokularının işlevlerini kontrol eden otonom sinir sisteminin bir bölümünü kontrol eder.
Omurga hastalıkları
Omurilik çeşitli hastalıklara ve yaralanmalara maruz kalabilir. Bu hastalıklar ve yaralanmalar omuriliğin işlevlerini bozabilir ve ciddi sonuçlara yol açabilir.
Omurilik soğanı hastalıklarından bazıları şunlardır:
Omurilik tümörü: Medulla spinalis içinde veya yakınında oluşan tümördür.
Omurilik enfeksiyonu: Medulla spinalis’i etkileyen enfeksiyonlar.
Omurilik travması: Bunlar medulla spinalis’e zarar veren yaralanmalardır.
Omurilik yaralanmaları omurga yaralanmaları sonucu oluşur. Omurilik yaralanmaları trafik kazaları, düşmeler ve spor yaralanmaları gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir.
Omurilik yaralanmaları genellikle kalıcı hasara yol açar. Bu yaralanmalar, istemli hareket kaybı, duyu kaybı ve otonom sinir sistemi işlev bozukluğu gibi çeşitli sorunlara neden olabilir.
Omurilik yaralanmalarında ilk yardım
Omurilik yaralanması olan bir kişiye ilk yardımda aşağıdaki adımlar izlenmelidir:
Yaralıyı hareket ettirmeyin.
Kazazedenin başını ve boynunu destekleyin.
Kazazedenin bilincini kontrol edin.
112’yi arayın.
Omurilik yaralanmalarının tedavisi
Omurilik yaralanmalarında tedavinin amacı daha fazla hasarı önlemek ve mümkünse fonksiyonu yeniden sağlamaktır.
Tedavi, yaralanmanın şiddetine ve türüne göre değişir. Küçük yaralanmalar için genellikle konservatif tedavi kullanılır. Bu tedavi, fizik tedavi, ilaç ve rehabilitasyonu içerir.
Ağır yaralanmalarda genellikle cerrahi müdahale yapılır ve bu işlemle hasarlı sinirlerin onarılması veya oluşan baskının hafifletilmesi amaçlanır.
Omurilik yaralanmaları yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyen ciddi durumlardır. Bu nedenle, bu yaralanmaları önlemek için gerekli önlemler alınmalıdır.
Medulla spinalis yaralanmalarını önlemek için alınabilecek önlemler şunlardır:
Omurgayı koruyun. Trafik kazaları, düşmeler, spor yaralanmaları gibi omurga yaralanmalarına neden olabilecek durumlarda omurganızı korumaya yönelik önlemler alın.
Omurganızı güçlendirin. Düzenli egzersiz yaparak omurganızı güçlendirebilir, omurga yaralanmalarına karşı daha dayanıklı hale getirebilirsiniz.
Omurganızı zorlamayın. Omurganız
Bir yanıt bırakın