Lobotomi Nedir?
Lobotomi, beynin ön loblarının uçlarında yer alan prefrontal korteksin cerrahi müdahale ile hasar görmesi veya yok edilmesi işlemidir. Bu süreç beynin duygu, davranış ve kişilik gibi işlevleri kontrol eden alanını etkiler. Lobotomi ilk olarak 1935 yılında Portekizli nörolog António Egas Moniz tarafından geliştirildi. Moniz, o dönemde tedavisi zor olan şizofreni ve mani başta olmak üzere psikiyatrik hastalıkların tedavisi için lobotomiyi önerdi. Lobotomi ilk uygulandığında büyük bir başarı olarak görülüyordu. Bu ameliyattan sonra hastalarda saldırganlık, kaygı ve intihar düşünceleri gibi semptomlarda önemli bir azalma görüldü. Bu nedenle lobotomi kısa sürede psikiyatri alanında yaygın olarak kullanılmaya başlandı. Lobotomi 1940’lı ve 1950’li yıllarda özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nde büyük popülerlik kazandı. Bu dönemde yalnızca Amerika Birleşik Devletleri’nde 50.000’den fazla kişiye lobotomi yapıldığı tahmin ediliyor. Lobotomi özellikle şizofreni hastalarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Şizofreni karmaşık ve tedavisi zor bir hastalıktır. Hastalarda halüsinasyonlar, sanrılar, düşünce bozuklukları ve sosyal geri çekilme gibi belirtiler görülebilir. Lobotomi bu semptomları kontrol etmede çok etkili olmuştur. Lobotomi diğer psikiyatrik hastalıklarda da kullanılmaktadır. Bu hastalıklar mani, depresyon, kişilik bozuklukları ve epilepsiyi içermektedir. Lobotomi bu hastalıkların tedavisinde de başarılı sonuçlar vermektedir.
Lobotomi Yöntemleri
Lobotomi farklı yöntemler kullanılarak yapılabilen bir ameliyattır. En sık kullanılan yöntemler şunlardır:
Frontotemporal lobotomi: Bu yöntemde kafatasına bir delik açılır ve beynin ön loblarına bir bıçak veya başka bir cerrahi alet sokulur. Daha sonra bıçakla beynin ön lobları hasar görür veya yok edilir.
Transorbital lobotomi: Bu yöntemde gözün üstündeki beynin ön loblarına bir iğne batırılır. Daha sonra iğne ile beynin ön lobları hasar görür veya yok edilir.
Şizotomi: Bu yöntemde beynin ön loblarına elektrik akımı verilmektedir. Elektrik akımı beynin ön loblarına zarar verir.
Lobotominin Etkileri
Lobotominin etkileri ameliyatın nasıl yapıldığına, hastanın yaşına, genel sağlık durumuna ve ameliyat öncesi durumuna göre değişiklik gösterebilir. Ancak lobotominin genel olarak şu etkilere sahip olduğu söylenebilir:
Saldırganlık ve saldırganlık gibi belirtilerin azalması
Kaygı ve intihar düşüncesi gibi belirtilerde azalma
Davranışlarda daha fazla uyumluluk ve sakinlik
Daha az yoğun duygular yaşamak
kişilik değişikliği
Lobotomi, özellikle hastada agresyon, saldırganlık gibi belirtiler görülüyorsa oldukça etkili bir tedavi yöntemi olabilir. Ancak lobotominin bazı yan etkileri de vardır. Bu yan etkiler şunları içerir:
Duyguların düzleşmesi
kişilik değişikliği
Bilişsel işlevlerde bozulma
Depresyon
Endişe
Bağımlılık
Lobotomi Tartışmaları
Lobotomi 1940’lı ve 1950’li yıllarda büyük popülerlik kazanmasına rağmen son yıllarda giderek tartışmalı bir konu haline geldi. Lobotominin yan etkilerinin ciddi olduğu ve bazı durumlarda hastalarda kalıcı sakatlığa yol açabileceği iddia ediliyor. Lobotomiyi savunanlar bu ameliyatın bazı psikiyatrik hastalıklarda oldukça etkili bir tedavi yöntemi olduğunu savunuyorlar. Ancak lobotominin yalnızca son çare olarak düşünülmesi gerektiği ve ameliyatın risk ve yararlarının dikkatle değerlendirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
Lobotominin Güncel Durumu
Lobotomi günümüzde artık yaygın olarak kullanılmayan bir cerrahi yöntemdir. Ancak bazı durumlarda diğer tedavi yöntemleri başarısız olduğunda lobotomi hala bir seçenek olarak değerlendirilebilir. Lo
Bir yanıt bırakın