Kreatinin Nedir?
Kreatinin, vücutta doğal olarak üretilen ve yiyeceklerde çok az miktarda bulunan bir amino asittir. Karaciğerde üretilir, kaslarda bulunur ve vücutta enerji için kullanılır.
Kreatinin, kaslarda depolanan ve enerji üretmek için kullanılan kreatin adı verilen bir molekülün parçalanması sonucu oluşur. Kaslardaki parçalanma süreçleri sonrasında açığa çıkan kreatinin, kan dolaşımında bulunur.
Kreatinin böbrekler tarafından filtrelenir ve idrarla atılır. Böbrek fonksiyonları bozuk olan kişilerde kreatinin atılımı azalır ve kandaki kreatinin seviyeleri artar. Bu böbrek yetmezliğinin bir işareti olabilir.
Kreatinin Üretimi
Kreatinin, karaciğerde üretilen ve kaslarda depolanan kreatin adı verilen bir molekülün parçalanması sonucu oluşur. Kreatin, üç amino asitten (arginin, glisin ve metionin) oluşan bir bileşiktir.
Kreatin kaslarda ATP üretmek için kullanılır. ATP hücrelerde enerji üretmek için kullanılan bir moleküldür. Kreatin ATP üretimini hızlandırarak kasların daha fazla enerji kullanmasını sağlar.
Kaslardaki kreatin her gün yaklaşık %1-2 oranında parçalanır. Bu parçalanma sonucu oluşan kreatinin kan dolaşımında bulunur.
Kreatinin atılımı
Kreatinin böbrekler tarafından filtrelenir ve idrar yoluyla atılır. Böbrekler kreatinin’i kandan filtreler ve idrara gönderir.
Böbrek fonksiyonları bozuk olan kişilerde kreatinin atılımı azalır ve kan kreatinin düzeyleri artar. Bu böbrek yetmezliğinin bir işareti olabilir.
Kreatinin Ölçümü
Kreatinin düzeyleri kan testi ile ölçülür. Kreatinin testi böbrek fonksiyonlarını değerlendirmek için kullanılan önemli bir testtir.
Kreatinin testi genellikle rutin kan testlerine dahil edilir. Ayrıca böbrek hastalığı olduğundan şüphelenilen kişilerde de yapılır.
Kreatinin Normal Değerleri
Kreatinin düzeyleri yaşa, cinsiyete ve kas kütlesine bağlı olarak değişir. Yetişkinlerde normal kreatinin düzeyleri şu şekildedir:
Erkekler: 0,6-1,2 mg/dL Kadınlar: 0,5-1,1 mg/dL
Kreatinin Yüksek
Kreatinin seviyesi 1,3 mg/dL’nin üzerindeyse böbrek yetmezliğinden şüphelenilir. Böbrek yetmezliği, böbreklerin normal şekilde çalışmadığı bir durumdur. Böbrek yetmezliği çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir.
Yüksek kreatinin düzeylerinin diğer nedenleri şunlardır:
Kas hastalığı Kas yaralanması Azalmış kas kütlesi Dehidratasyon İlaç kullanımı
Düşük Kreatinin
Kreatinin düzeyi 0,5 mg/dL’nin altında ise kas kütlesinin azalması veya böbrek fonksiyonlarının çok iyi olmasından kaynaklanabilir.
Düşük kreatininin diğer nedenleri şunlardır:
Yetersiz beslenme Kas kaybı Son derece iyi böbrek fonksiyonu
Kreatinin Testi Nasıl Yorumlanır?
Kreatinin test sonuçları bir hekim tarafından yorumlanmalıdır. Kreatinin test sonuçları yorumlanırken yaş, cinsiyet ve kas kütlesi gibi faktörler dikkate alınır.
Kreatinin seviyesi 1,3 mg/dL’nin üzerindeyse böbrek yetmezliğinden şüphelenilir. Bu durumda böbrek fonksiyonunu değerlendirmek için diğer testler yapılır.
Kreatinin seviyesi 0,5 mg/dL’nin altındaysa, bunun nedeni kas kütlesinin azalması veya aşırı iyi böbrek fonksiyonu olabilir. Bu durumda, kas kütlesi ve böbrek fonksiyonunun durumunu değerlendirmek için diğer testler yapılır.
Kreatinin Nasıl Test Edilir?
Kreatinin testi genellikle sabah aç karnına yapılır. Test için koldan az miktarda kan alınır.
Test sonuçları genellikle birkaç gün içinde çıkar.
Kreatinin Testi İçin Hazırlık
Kreatinin testi için özel bir hazırlık gerekmez. Ancak, testten önce bol sıvı içmek test sonuçlarının daha doğru olmasına yardımcı olabilir.
Bir yanıt bırakın