Kortizon Nedir?
Kortizon adrenal bezlerde üretilen bir hormondur. Glukokortikoidler adı verilen hormon sınıfına ait bir steroid hormondur. Kortizon vücudun birçok fonksiyonunda rol oynayan önemli bir hormondur.
Kortizonun Vücuttaki Görevleri
Kortizon vücudun strese verdiği tepkide önemli bir rol oynar. Stres altında kortizol seviyeleri yükselir ve bu da vücudun stresle başa çıkmasına yardımcı olur. Kortizon ayrıca bağışıklık sisteminin aktivitesini de düzenler. Bağışıklık sisteminin aşırı aktif olması iltihaplanmalara ve otoimmün hastalıklara yol açabilir. Kortizon bu durumlarda bağışıklık sisteminin aktivitesini baskılayarak inflamasyonu azaltır ve otoimmün hastalıkların semptomlarını hafifletir.
Kortizon aynı zamanda vücudun enerji metabolizmasında da rol oynar. Kan şekeri seviyesini düzenler ve vücudun enerji depolarını kullanmasına ve yenilemesine yardımcı olur. Kortizon aynı zamanda vücudun büyümesinde ve gelişmesinde de rol oynar.
Kortizonun Kullanıldığı Hastalıklar
Kortizon birçok hastalığın tedavisinde kullanılan etkili bir ilaçtır. Kortizonun kullanıldığı hastalıklardan bazıları şunlardır:
Alerjiler: Kortizon, alerjik reaksiyonların neden olduğu şişliği, kaşıntıyı ve kızarıklığı azaltmak için kullanılır.
Enflamatuar hastalıklar: Kortizon artrit, romatoid artrit, lupus ve ülseratif kolit gibi iltihabi hastalıkların tedavisinde kullanılır.
Otoimmün hastalıklar: Kortizon, lupus, romatoid artrit, skleroderma ve multipl skleroz gibi otoimmün hastalıkların tedavisinde kullanılır.
Kanser: Kortizon kanser tedavisinde yardımcı ilaç olarak kullanılmaktadır.
Alerjik astım: Kortizon alerjik astımı tedavi etmek için kullanılır.
Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH): KOAH tedavisinde kortizon kullanılmaktadır.
Alerjik rinit: Kortizon alerjik rinit tedavisinde kullanılır.
Kaşıntılı cilt hastalıkları: Egzama, sedef hastalığı ve ürtiker gibi kaşıntılı cilt hastalıklarının tedavisinde kortizon kullanılmaktadır.
Göz hastalıkları: Kortizon göz iltihabını tedavi etmek için kullanılır.
Çeşitli kanser türleri: Kortizon kanser tedavisinde yardımcı ilaç olarak kullanılmaktadır.
Kortizonun Yan Etkileri
Kortizon etkili bir ilaçtır ancak uzun süre kullanıldığında bazı yan etkilere neden olabilir. Kortizonun yan etkilerinden bazıları şunlardır:
Aşırı kilo alımı: Kortizon vücudun yağ depolama kapasitesini artırabilir. Bu nedenle kortizon kullanan kişilerde aşırı kilo alımı meydana gelebilir.
Kas zayıflığı: Kortizon kas kütlesi kaybına neden olabilir.
Osteoporoz: Kortizon kemik metabolizmasını etkileyerek osteoporoza neden olabilir.
Göz sorunları: Kortizon göz tansiyonuna ve katarakta neden olabilir.
Psikiyatrik sorunlar: Kortizon ruh hali değişimlerine, uykusuzluğa ve depresyona neden olabilir.
İnsülin direnci: Kortizon insülin direncini artırabilir ve bu da diyabete yol açabilir.
Kortizon Nasıl Kullanılır?
Kortizon farklı şekillerde kullanılabilir. Kortizonun kullanım şekli, tedavi edilen hastalığın türüne ve şiddetine göre değişir. Kortizon tablet, kapsül, enjeksiyon, krem, pomat veya merhem şeklinde kullanılabilmektedir.
Kortizon Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kortizon kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şunlardır:
Kortizon doktor tavsiyesi olmadan kullanılmamalıdır. Kortizon uzun süre kullanılmamalıdır. Kortizon kullanan kişilerin yan etkilerine karşı dikkatli olmaları gerekmektedir.
Kortizon Kullanımından Kaçınmak
Kortizon kullanımını önlemek için kortizon kullanımını gerektiren hastalıkların önlenmesine yönelik önlemler alınmalıdır. Bu önlemlerden bazıları şunlardır:
Alerjiyi önlemek için alerjiye neden olan maddelerden uzak durulmalı ve alerji aşısı yapılmalıdır. İltihaplı hastalıkların önlenmesi için sağlıklı beslenmeye dikkat edilmeli,
Bir yanıt bırakın