İddianame Nedir?
İddianame, ceza yargılamasında kamu davası açmak için ön soruşturmanın yeterli seviyeye ulaştığının belirlenmesinin ardından savcının dava açtığını belirten yazılı bir belgedir. Türk Ceza Adalet sistemi içerisinde kamu davası açan belgeye iddianame denir.
Ceza kanununda suç olarak tanımlanan bir eylem ve faili hakkında kovuşturma yapılabilmesi için kamu davası açma yetkisine sahip olan savcının, görevli ve yetkili mahkemeye hitaben bir iddianame düzenlemesi gerekir.
İddianamenin Amacı
İddianamenin amacı, bir şüpheliye karşı kamu davası açmak, onu sanık olarak yargılamak ve gerçeği mahkeme önünde ortaya çıkarmaktır. Kamu davası açılabilmesi için “yeterli şüphe” olması gerekir.
Yeterli şüphe; bir suçun işlendiğine dair somut delillerin varlığı ve bu delillerin değerlendirilmesi sonucunda suçun işlendiği konusunda makul bir sonuca ulaşılması anlamına gelir.
İddianamenin İçeriği
İddianamede aşağıdaki hususların yer alması gerekir:
Savcılığın adı ve unvanı İddianamenin düzenlendiği yer ve tarih Suçun niteliği ve unsurları Suçun işlendiği yer, zaman ve yöntem Şüphelinin kimliği ve adresi Bunlara ilişkin deliller ve açıklamalar İstenen ceza
İddianame şüpheliye tebliğ edilir ve şüpheli, tebliğden itibaren 15 gün içinde iddianameye karşı savunmasını sunabilir.
İddianamenin İadesi
Aşağıdaki hallerde mahkemece iddianame geri gönderilebilir:
İddianame biçimsel gerekliliklere uymuyor. İddianamede suçun unsurları gösterilmiyor. İddianamede delil gösterilmiyor veya yetersiz. İddianame yetkili veya yetkili mahkemeye hitaben yazılmıyor.
İddianamenin iadesi halinde savcılık iddianameyi düzelterek yeniden mahkemeye sunabilir.
İddianamenin Değerlendirilmesi
Mahkemenin iddianameyi değerlendirmesi şu aşamalardan oluşmaktadır:
İddianame, ön inceleme aşamasında mahkeme tarafından incelenir. Ön inceleme sonucunda iddianamenin kabulü veya reddi yönünde karar verilir.
İddianamenin kabulüne karar verilirse, davanın esasının incelenmesi için yargılamaya açılır.
İddianamenin Kabulü
İddianame kabul edilirse, mahkeme davayı esasına göre incelemeye başlar. Davada, savcılık ve savunma delilleri sunarak ve iddialarını savunarak yargılama sürecini yürütür.
Yargılama sonunda mahkeme, sanığın suçlu olup olmadığına ve suça ilişkin cezaya karar verir.
İddianamenin Reddi
İddianame reddedilirse mahkeme suçun işlendiğine dair yeterli şüphe bulunmadığına karar verir. Bu durumda şüpheliye karşı kamu davası açılamaz.
İddianamenin reddi kararı kesin olup, itiraz edilemez.
Çözüm
İddianame ceza yargılamasında önemli bir belgedir. Kamu davası açılabilmesi için iddianamenin hukuka uygun olarak hazırlanması ve mahkeme tarafından kabul edilmesi gerekir.
Bir yanıt bırakın