Kararın Açıklanmasının Ertelenmesi (HAGB)
1. Giriş
Kararın açıklanmasının ertelenmesi (HAGB), Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen bir ceza muhakemesi kurumudur. Bu kurum, sanığa isnat edilen suçtan dolayı verilecek cezanın iki yıl veya daha az hapis veya adlî para cezası olması halinde, sanığın belirli şartları yerine getirmesi şartıyla, cezanın açıklanmasının ertelenmesine izin vererek sanığın engellenmesine olanak sağlamaktadır. mahkum olarak kaydedilmesinden.
2. HAGB’nin Amacı
HAGB’nin amacı, ilk kez suç işleyen ve işlediği suçtan pişmanlık duyan sanığın tekrar suç işlemesini engellemek ve böylece onun topluma yeniden kazandırılmasını sağlamaktır. Bu kurum, cezanın caydırıcı etkisini azaltmadan sanığın rehabilite edilmesini ve topluma kazandırılmasını amaçlamaktadır.
3. HAGB Şartları
HAGB’nin uygulanabilmesi için şu koşulların gerçekleşmesi gerekmektedir: Sanığa isnat edilen suçtan dolayı verilecek cezanın iki yıl veya daha az hapis veya adli para cezası olması gerekmektedir. Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan hüküm giymemiş olması gerekir. Sanığın bir daha suç işlemeyeceği sonucuna varılması gerekir. Sanığın suçun işlenmesinden kaynaklanan zararı gidermiş olması gerekir. Davalının HAGB başvurusunu kabul etmiş olması gerekir.
4. HAGB Sonuçları
HAGB kararı verilmesi durumunda sanık mahkum olmayacak ve sabıka kaydı düzenlenmeyecek. Sanığın cezalandırılabilmesi için denetim süresi içinde aşağıdaki şartları ihlal etmesi gerekir: Denetimli serbestlik tedbirine uymamak Sürekli bir meslek veya sanata sahip olmamak Sürekli bir gelire sahip olmamak Eğitim ve öğretimi sürdürmemek Yargı hükümlerine aykırı davranmak kontrol
5. HAGB’ın denetimi
HAGB kararının denetimi savcı tarafından yapılıyor. Cumhuriyet savcısı, sanığın denetim süresi içinde yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini izler ve bu yükümlülükleri yerine getirmemesi halinde durumu mahkemeye bildirir.
6. HAGB’nin bozulması
Sanığın denetim süresi içinde yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde HAGB kararı mahkemece bozulabilecek. Bozma kararıyla birlikte sanığın mahkûmiyeti açıklanır ve sanığın cezasının infazına başlanır.
7. HAGB’ye itiraz
HAGB kararına davalı veya savcı tarafından itiraz edilebilecek. İtiraz üzerine mahkemece yeni bir karar verilir.
8. HAGB’nin geriye dönük etkisi
Anayasa Mahkemesi’nin 2023/14829 sayılı kararıyla HAGB’nin geriye dönük etkisi kabul edildi. Bu karara göre, 2023 yılı Ağustos ayı başından önce işlenen suçlar için de HAGB hükümleri uygulanabilecek.
9. HAGB’nin değerlendirilmesi
HAGB, ilk kez suç işleyen ve işlediği suçtan pişmanlık duyan sanığın tekrar suç işlemesini engellemeyi ve böylece onu topluma kazandırmayı amaçlayan bir ceza muhakemesi kurumudur. Bu kurum, cezanın caydırıcı etkisini azaltmadan sanığın rehabilite edilmesini ve topluma kazandırılmasını amaçlamaktadır. HAGB’nin hukuki ve sosyal faydaları şu şekilde sıralanabilir: İlk kez suç işleyen ve işlediği suçtan pişmanlık duyan sanığın tekrar suç işlemesinin önlenmesine yardımcı olur. Sanığın rehabilitasyonunu ve topluma yeniden entegrasyonunu kolaylaştırır. Cezanın caydırıcı etkisini azaltmaz. Ceza yargılamasının etkililiğini ve verimliliğini artırır. HAGB’nin uygulamada bazı sorunlara yol açtığı da belirtiliyor. Bu sorunlardan bazıları şunlardır: Mahkemenin HAGB kararı verirken sahip olduğu geniş takdir yetkisi, adalet eşitliği ilkesine aykırı olabiliyor. HAGB kararının uygulanmasında savcının yeterince etkili olmaması denetimin yetersiz olmasına yol açabilmektedir. HAGB kararının uygulanmasında sanığın ekonomik durumunun önem taşıması eşitlik ilkesinin ihlali teşkil edebilir. Bu sorunların çözümü için HAGB’nin uygulama esaslarının yeniden düzenlenmesi ve denetimin daha etkin yürütülmesi gerektiği düşünülmektedir.
Bir yanıt bırakın