Egemenlik nedir?
Egemenlik, devleti oluşturan unsurların yarattığı siyasi iradedir. Bu irade devletin toprakları ve vatandaşları üzerinde mutlak egemenliğe sahiptir. Egemenlik devletin temel unsurlarından biridir ve devleti diğer sosyal olgulardan ayırır. Egemenliğin tanımı ve içeriği konusunda siyaset biliminde farklı görüşler bulunmaktadır. Bu görüşlerin temelinde egemenliğin kimde olduğu ve hangi yetkileri kapsadığı hususları yer almaktadır.
Egemenlik Kimin veya Kimin elinde?
Egemenliğin kimin elinde olduğu konusunda iki temel görüş vardır:
Monarşik egemenlik: Bu görüşe göre egemenlik tek bir kişinin yani hükümdarın elindedir. Mutlak monarşilerde monarşik egemenlik görülür.
Cumhuriyetçi hakimiyet: Bu görüşe göre egemenlik milletindir. Demokrasilerde Cumhuriyetçi hakimiyet görülür.
Egemenliğin Kapsamı
Egemenlik, devletin kendi toprakları ve vatandaşları üzerinde mutlak kontrole sahip olması anlamına gelir. Bu egemenlik devlete aşağıdaki yetkileri verir:
Yasama yetkisi: Kanun yapma yetkisi devletindir.
Yürütme gücü: Kanunları uygulama yetkisi devletindir.
Yargı: Hukuki uyuşmazlıkların çözümü devletin yetkisindedir.
Egemenliğin Unsurları
Egemenlik unsurları, egemenliğin varlığını ve işleyişini sağlayan temel özelliklerdir. Egemenliğin unsurları şunlardır:
Süreklilik: Egemenlik, devlet var olduğu sürece devam eden bir özelliktir.
Tamlık: Egemenlik devlete sınırsız egemenlik sağlar.
Birlik: Egemenlik devletin tüm unsurları üzerinde mutlak hakimiyete sahiptir.
Egemenliğin Sınırları
Egemenliğin sınırsız hakimiyeti vardır. Ancak devletlerin egemenliği uluslararası hukuk kurallarıyla sınırlanabilmektedir. Örneğin uluslararası hukuk, devletlerin kendi toprakları dışında savaş yapmaması, diğer devletlerin iç işlerine karışmaması gibi kuralları öngörmektedir.
Egemenliğin Tarihsel Gelişimi
Egemenlik kavramı modern devletle birlikte ortaya çıkmıştır. Orta Çağ’da Avrupa’da egemenlik tek bir kişinin, yani hükümdarın elindeydi. Bu dönemde hükümdarların egemenliği mutlak ve sınırsızdı. 21. yüzyılda modern devlet anlayışının gelişmesiyle birlikte egemenlik anlayışında da önemli değişiklikler meydana gelmiştir. Bu dönemde egemenliğin millete ait olduğu düşüncesi ortaya çıktı. Fransız Devrimi bu fikrin temellerini attı. 21. yüzyılda demokrasinin yaygınlaşmasıyla birlikte egemenlik kavramı da güçlenmiştir. Bu dönemde egemenliğin millete ait olduğu düşüncesi tüm dünyada kabul görmeye başlamıştır.
Türkiye’de Egemenliğin Gelişimi
Türkiye’de egemenlik kavramı Osmanlı İmparatorluğu döneminde de vardı. Ancak bu dönemde egemenlik padişaha aitti. 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla birlikte egemenlik anlayışında önemli değişiklikler meydana geldi. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş metni olan Anayasa’nın 2. maddesinde egemenliğin kayıtsız şartsız milletin olduğu hükmü yer almaktadır. Bu hüküm egemenliğin millete ait olduğunu göstermektedir.
Egemenliğin Önemi
Egemenlik devletin temel unsurlarından biridir. Devletin varlığını ve işleyişini sağlayan en önemli unsurdur. Egemenliğin olmadığı bir durumda devlet düzeni bozulur ve toplumda anarşi hakim olur.
Egemenliğin Sonuçları
Egemenliğin sonuçları şunlardır:
Devletin bağımsızlığı: Egemenlik devletin bağımsızlığını sağlar. Egemen bir devlet kendi kararlarını verir ve diğer devletlerin etkisinden bağımsızdır.
Devletin birliği: Egemenlik devletin birliğini sağlar. Egemenlik devletin tüm unsurları üzerinde mutlak hakimiyete sahiptir. Bu da devletin bölünmesini engeller.
Devlet otoritesi: Egemenlik devletin otoritesini sağlar. Egemenlik, devlete yasama, yürütme ve yargı yetkisini verir. Devlet bu yetkilerini kullanarak toplumsal düzeni sağlar ve vatandaşların güvenliğini korur.
Çözüm
Egemenlik devletin temel unsurlarından biri olup devletin varlığını ve işleyişini sağlayan en önemli unsurdur. Egemenlik,
Bir yanıt bırakın