Dolaylı Anlatım Nedir?
Dolaylı anlatım, bir başkasının yaptığı bir açıklamanın, cümledeki bağlamı değiştirmeden, kişinin kendi sözcüklerini kullanarak iletilmesidir. Başka bir deyişle, dolaylı anlatım, doğrudan anlatımdaki gibi açıklamanın iletilmesi değil, aktarılan kişinin cümlesiyle uyumlu bir şekilde değiştirilmesidir. Dolaylı anlatımda, açıklamanın öznesi olan kişinin adı cümlenin başında veya sonunda belirtilebilir. Belirtilmezse, cümlenin anlamından anlaşılabilir. Örneğin, “Öğretmenimiz bugün çok önemli bir konuyu ele alacağımızı söyledi” cümlesinde açıklamanın öznesi olan kişi “öğretmenimiz” olarak belirtilir. Ancak, “He said that we will cover a very important topic today” cümlesinde açıklamanın öznesi belirtilmez, ancak cümlenin anlamından anlaşılabilir. Dolaylı anlatımda, zaman, kişi ve yer gibi açıklamanın unsurları da değiştirilebilir. Örneğin, “Dün bu filmi izledim” cümlesi dolaylı anlatımla aktarılıyorsa, “Dün bu filmi izlediğini söyledi” biçiminde olabilir. Bu durumda zaman öğesi “dün” olarak değişir.
Dolaylı Anlatım Nasıl Kullanılır?
Dolaylı anlatım aşağıdaki adımları izleyerek yapılabilir: Anlatılan konuşmanın sahibini belirleyin. Anlatılan konuşmanın zaman, kişi ve yer gibi unsurlarını belirleyin. Anlatılan konuşmanın cümle yapısına göre kendi cümlenizi oluşturun.
Dolaylı Konuşmanın Türleri
Dolaylı anlatım iki temel türde incelenebilir:
Dolaylı Soru İfadesi: Bu tür dolaylı konuşmada, bildirilen kelime bir soru cümlesidir. Örneğin, “Bu sorunun cevabını biliyor musun?” cümlesi, dolaylı konuşmada iletildiğinde, “Bu sorunun cevabını bilip bilmediğini sordu.” olabilir.
Dolaylı Emir Kipi İfadesi: Bu tür dolaylı konuşmada, bildirilen kelime bir emir cümlesidir. Örneğin, “Give me this book” cümlesi, dolaylı konuşmada bildirilirse, “He asked me to give him this book.” olabilir.
Dolaylı Konuşmanın Özellikleri
Dolaylı anlatımın özellikleri şunlardır:
Aktarılan kelimenin hükmü değiştirilemez.
Aktarılan kelimenin cümle yapısı değiştirilebilir.
Alıntılanan kelimenin sahibi belirtilebilir veya belirtilmeyebilir.
İletilen sözün zaman, kişi, mekan gibi unsurları değişebilir.
Dolaylı Konuşmanın Kullanım Amaçları
Dolaylı anlatım aşağıdaki amaçlar için kullanılabilir:
Başkasının görüş veya fikrini iletmek için kullanılabilir.
Başkasının bir şeyi yaptığını veya yapmakta olduğunu söylemek için kullanılabilir.
Başkasının sorduğu bir soruyu iletmek için kullanılabilir.
Başkasının verdiği bir emri iletmek için kullanılabilir.
Dolaylı Konuşma Örnekleri
Dolaylı konuşma örnekleri günlük hayatta sıklıkla karşımıza çıkar. Örneğin, arkadaşlarımızdan birinin bize söylediği bir şeyi başka bir arkadaşımıza anlatırken dolaylı konuşmayı kullanabiliriz. İşte dolaylı konuşmanın bazı örnekleri:
Doğrudan konuşma: “Bugün çok önemli bir konunun görüşüleceğini söyledi.”
Dolaylı anlatım: “Öğretmenimizin bugün çok önemli bir konuyu ele alacağını söylediğini öğrendim.”
Doğrudan konuşma: “Bu soruyu cevaplayabilir misin?”
Dolaylı anlatım: “Bu soruyu cevaplayıp cevaplayamayacağını sordu.”
Doğrudan konuşma: “Bu kitabı bana ver.”
Dolaylı anlatım: “Bu kitabı ona vermemi istedi.”
Dolaylı Konuşmanın Önemi
Dolaylı konuşma günlük hayatta ve yazılı dilde sıklıkla kullanılan bir ifade biçimidir. Bu nedenle dolaylı konuşma kurallarını bilmek ve bunları doğru bir şekilde kullanmak önemlidir. Dolaylı konuşma kurallarını bilmek aşağıdaki avantajları sağlar:
Başkasının sözlerini veya düşüncelerini doğru bir şekilde iletmemizi sağlar.
Yazımızın akıcı ve anlaşılır olmasını sağlar.
Yazımızın dil bilgisi kurallarına uygun olmasını sağlarız.
Bir yanıt bırakın