Bipolar Bozukluk Nedir?
Bipolar bozukluk, bir kişinin ruh hali, enerjisi, düşünceleri ve davranışlarında aşırı ve öngörülemeyen dalgalanmalarla karakterize bir ruh sağlığı bozukluğudur. Bu dalgalanmalar, mani ve depresyon adı verilen iki zıt ruh hali durumunu içerir. Manik dönemlerde, kişi son derece enerjik, coşkulu ve heyecanlı hisseder. Belirtileri arasında dikkat dağınıklığı, hızlı konuşma, dürtüsel davranış ve uyku ihtiyacının azalması bulunur. Depresif dönemlerde, kişi üzgün, karamsar ve umutsuz hisseder. Belirtiler arasında enerji eksikliği, ilgi kaybı, konsantre olma zorluğu, uykusuzluk veya aşırı uyku, iştah değişiklikleri, değersizlik duyguları ve suçluluk bulunur. Bipolar bozukluk, bir kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilen ciddi bir hastalıktır. İş, okul, ilişkiler ve sosyal yaşamda sorunlara neden olabilir. Ayrıca intihar riskini de artırabilir.
Bipolar Bozukluğun Türleri
Bipolar bozukluk, semptomların şiddetine ve süresine göre farklı türlere ayrılır:
Bipolar bozukluk tip 1: Bu en yaygın tiptir. Mani ve depresyon atakları en az bir hafta sürer.
Tip 2 bipolar bozukluk: Mani dönemleri yerine hipomani dönemleri görülür. Hipomani, mani kadar şiddetli olmasa da kişinin günlük işleyişini etkileyebilir.
Siklotimik bozukluk: Mani ve depresyon atakları, her biri iki günden iki haftaya kadar süren ve kişinin günlük işlevselliğini önemli ölçüde etkilemeyen aralıklı dönemlerle karakterizedir.
Bipolar Bozukluğun Nedenleri
Bipolar bozukluğun kesin nedeni bilinmemekle birlikte genetik, çevresel faktörler ve beyin kimyasındaki değişikliklerin rol oynadığı düşünülmektedir.
Bipolar Bozukluğun Belirtileri
Bipolar bozukluğun belirtileri kişinin yaşadığı ruh haline göre değişiklik gösterebilir.
Manik dönemde görülen belirtiler:
Aşırı enerjik ve coşkulu hissetme Çok önemli hissetme Dikkat dağınıklığı Hızlı konuşma Dürtüsel davranış Uyku ihtiyacının azalması Aşırı harcama Artan cinsel istek Sanrılar veya halüsinasyonlar
Depresyon döneminde görülen belirtiler:
Üzgün, depresif ve umutsuz hissetme Enerji eksikliği İlgi kaybı Konsantrasyon zorluğu Uykusuzluk veya aşırı uyku İştahta değişiklikler Değersizlik ve suçluluk duyguları İntihar düşünceleri
Bipolar Bozukluğun Tanısı
Bipolar bozukluğu teşhis etmek için kişinin semptomları, aile geçmişi ve tıbbi geçmişi değerlendirilir. Bazı testler (kan testleri veya beyin görüntüleme testleri gibi) de yapılabilir.
Bipolar Bozukluğun Tedavisi
Bipolar bozukluğun tedavisinde ilaç ve psikoterapi birlikte kullanılır.
İlaç tedavisi: Bipolar bozukluğu tedavi etmek için kullanılan ilaçlar mani ve depresyon semptomlarını kontrol etmeye yardımcı olur. Bu ilaçlar antipsikotikler, ruh hali dengeleyiciler ve antidepresanları içerebilir.
Psikoterapi: Psikoterapi, bipolar bozukluğu olan kişilerin semptomlarını yönetmelerine ve yaşam kalitelerini iyileştirmelerine yardımcı olur. Farklı psikoterapi türleri (bilişsel davranışçı terapi, aile terapisi, destek grupları) kullanılabilir.
Bipolar Bozukluk Tedavisinin Amaçları
Bipolar bozukluğun tedavisinin hedefleri şunlardır: Mani ve depresyon ataklarını önlemek veya en aza indirmek Ruh hali değişimlerini kontrol etmek Kişinin daha etkili bir şekilde işlev görmesine yardımcı olmak İntihar riskini azaltmak
Bipolar Bozukluk İçin Yaşam Boyu Tedavi
Bipolar bozukluk genellikle ömür boyu tedavi gerektiren bir hastalıktır. Düzenli ilaç ve psikoterapi semptomları kontrol etmeye ve kişinin yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Bipolar Bozukluğu Olan Bireyler İçin Öneriler
Aşağıdaki öneriler bipolar bozukluğu olan bireyler için faydalı olabilir: Düzenli ilaç tedavisini atlamayın. Psikoterapiyi düzenli olarak takip edin.
Bir yanıt bırakın