Beşik Bursu Nedir?
Beşik uleması, Osmanlı İmparatorluğu’nda aile üyelerine ve yakın akrabalara karşı bir kayırmacılık uygulamasıydı. Bu uygulama kapsamında aile üyelerine ve yakın akrabalara, henüz bebekken veya çok küçükken molla, kadı, müderris gibi unvanlar verilirdi. Bu şekilde, bu kişiler eğitim almadan veya yeterli bilgi ve deneyime sahip olmadan yüksek mevkilere ulaşabilirlerdi.
Beşik uleması uygulamasının kökleri Osmanlı İmparatorluğu’nun kuruluş yıllarına kadar uzanır. İlk olarak, II. Murad döneminde, sarayda çalışan görevlilere çocukları doğduğunda molla unvanı verilirdi. Bu uygulama daha sonra diğer devlet görevlilerine ve hatta sivillere bile yayıldı.
Beşik uleması uygulamasının Osmanlı İmparatorluğu’nun eğitim ve idari sistemi üzerinde önemli etkileri olmuştur. Bu uygulama eğitim sisteminin kalitesini düşürmüş ve devlet yönetiminin şeffaflığını azaltmıştır. Ayrıca beşik ulemasının yeterli bilgi ve deneyime sahip olmaması devlet yönetiminde yolsuzluğa ve adaletsizliğe yol açmıştır.
Cradle Bursu Nedenleri
Osmanlı İmparatorluğu’nda beşik uleması uygulamasının yaygınlaşmasının çeşitli nedenleri vardır. Bu nedenlerden bazıları şunlardır:
Osmanlı İmparatorluğu’nun merkeziyetçi yönetim anlayışı: Osmanlı İmparatorluğu merkezi bir devlettir. Bu nedenle, devlet yönetimi padişah ve onun atadığı devlet görevlileri tarafından kontrol edilir. Beşik uleması uygulaması, padişahın devlet yönetiminde ailesini ve yakın akrabalarını temsil etmesini ve kontrol etmesini sağlamıştır.
Osmanlı İmparatorluğu’nun askeri gücü: Osmanlı İmparatorluğu güçlü bir askeri güce sahipti. Bu askeri gücü korumak ve sürdürmek için devlet yönetiminde askeri geçmişi olan kişilerin bulunması gerekiyordu. Beşik uleması uygulaması, askeri geçmişi olan ailelerin devlet yönetiminde daha fazla söz sahibi olmasını sağladı.
Osmanlı İmparatorluğu’nun sosyal yapısı: Osmanlı İmparatorluğu’nda toplumun üst kesimleri eğitim ve yönetimde daha fazla söz sahibiydi. Beşik uleması uygulaması bu kesimlerin ayrıcalıklı konumlarını korumalarına yardımcı oldu.
Cradle Bursu Sonuçları
Beşik uleması uygulamasının Osmanlı İmparatorluğu üzerinde çeşitli olumsuz sonuçları oldu. Bu sonuçlardan bazıları şunlardır:
Eğitim sisteminin kalitesinin düşmesi: Beşik uleması uygulaması eğitim sisteminin kalitesini düşürmüştür. Bu uygulama kapsamında eğitim almadan veya yeterli bilgi ve deneyime sahip olmadan yüksek mevkilere gelen kişiler eğitim sisteminin kalitesini düşürmüştür.
Devlet yönetiminin şeffaflığının azalması: Beşik uleması uygulaması devlet yönetiminin şeffaflığını azaltmıştır. Bu uygulama kapsamında aile üyeleri ve yakın akrabalar hiçbir bilgi ve deneyime sahip olmadan yüksek mevkilere gelebilmiştir. Bu durum devlet yönetiminde yolsuzluk ve adaletsizliğe yol açmıştır.
Devlet yönetiminde adaletsizliğin artması: Beşik uleması uygulaması devlet yönetiminde adaletsizliğin artmasına yol açmıştır. Bu uygulama kapsamında aile bireyleri ve yakın akrabalar diğer vatandaşlardan daha ayrıcalıklı bir konuma gelmiştir. Bu durum toplumda huzursuzluk ve hoşnutsuzluğa yol açmıştır.
Beşiğin Sonu Bursu
Beşik âlimi olma uygulaması Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemine kadar devam etti. Ancak Tanzimat Dönemi’nde eğitim ve idari sistemde yapılan reformlar sonucunda bu uygulama yavaş yavaş sona erdi. Tanzimat Fermanı’nın 10. maddesinde “Devlet memuriyetlerindeki ayrıcalıklar ve imtiyazlar kaldırılmıştır.” ifadesi yer almaktadır. Bu ifadede beşik âlimi olma uygulamasının da kaldırıldığı belirtilmektedir.
Beşik uleması uygulamasının sonu, Osmanlı İmparatorluğu’nun eğitim ve idari sisteminde olumlu bir gelişmeydi. Bu uygulamanın sonu, eğitim sisteminin kalitesinin artmasına ve devlet yönetiminin şeffaflaşmasına katkıda bulundu.
Bir yanıt bırakın