Atelektazi nedir?
Atelektazi, akciğerin bir kısmının veya tamamının havayla dolmaması ve bunun sonucunda çökmesi olarak tanımlanır. Akciğerlerin temel işlevi vücuda oksijen almak ve karbondioksiti dışarı atmaktır. Atelektazi bu işlevi bozarak solunum sorunlarına neden olabilir.
Atelektazinin Nedenleri
Atelektazi çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. En yaygın nedenler şunlardır:
Hava yolu tıkanıklığı: Yabancı cisim aspirasyonu, bronşit, astım gibi hastalıklar hava yollarını tıkayarak atelektaziye neden olabilir.
Akciğer dokusu hasarı: Akciğer dokusunun hasar görmesi alveollerin havayla dolmasını engelleyebilir. Bu durum travma, enfeksiyon, yanık gibi çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilmektedir.
Akciğer boşluğunun genişlemesi: Plevral boşluk akciğerleri çevreleyen iki ince zardan oluşur. Bu boşluktaki hava basıncı akciğerin genişlemesini engeller. Plevral boşluktaki hava basıncı arttığında akciğer çökebilir. Göğüs travması ve pnömotoraks gibi hastalıklarda bu durum görülebilmektedir.
Atelektazi Belirtileri
Atelektazi belirtileri altta yatan nedene ve atelektazinin yaygınlığına bağlı olarak değişebilir. En sık görülen semptomlar şunlardır:
Nefes darlığı Hava açlığı Hızlı ve sığ nefes alma Göğüs ağrısı Öksürük Hırıltı
Atelektazi özellikle küçük çocuklarda ve yaşlılarda ciddi solunum sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle atelektaziye neden olabilecek herhangi bir belirti görüldüğünde derhal doktora başvurulmalıdır.
Atelektazi Tanısı
Atelektazinin tanısı genellikle fizik muayene ve radyolojik görüntüleme yöntemleriyle konur. Fizik muayene, etkilenen bölgede nefes seslerinin azaldığını veya bulunmadığını ortaya çıkarabilir. Radyolojik görüntüleme yöntemlerinde atelektazi olan bölgede hava boşluğu görülebilir.
Atelektazi Tedavisi
Atelektazinin tedavisi altta yatan nedene bağlı olarak değişir. Hava yolu tıkanıklığına bağlı atelektazide tıkanıklığı gidermek için bronkoskopi veya aspirasyon gibi yöntemler uygulanabilmektedir. Akciğer dokusu hasarına bağlı atelektazide tedavinin amacı hasarlı dokuların iyileşmesini sağlamaktır. Bu amaçla antibiyotik veya kortikosteroid gibi ilaçlar kullanılabilir. Plevral boşluğun genişlemesine bağlı atelektazide plevral sıvının veya havanın boşaltılması için torakosentez veya torakotomi gibi cerrahi yöntemler uygulanabilmektedir.
Atelektaziden Korunma
Atelektaziyi önlemek için atelektaziye neden olabilecek risk faktörlerinin azaltılması önemlidir. Bu risk faktörleri şunlardır:
Yabancı cisim aspirasyonu Bronşit Astım Travma Enfeksiyon Yanıklar
Atelektaziye neden olabilecek risk faktörlerine sahip kişiler atelektaziyi önlemek için aşağıdaki önlemleri alabilirler:
Yabancı cisim aspirasyonu riskini azaltmak için küçük çocukların oyuncaklarını ve yabancı madde içerdiğinden şüphelenilen eşyaları yakınlarına bırakmamaları gerekir. Bronşit ve astım gibi kronik akciğer hastalıklarının düzenli olarak tedavi edilmesi gerekir. Travma riskini azaltmak için koruyucu önlemler alınmalıdır. Enfeksiyon riskini azaltmak için eller sık sık yıkanmalı ve hasta kişilerden uzak tutulmalıdır. Yanık riskini azaltmak için yangın güvenliği kurallarına uyulmalıdır.
Bir yanıt bırakın