Akut solunum sıkıntısı sendromu (ARDS)akciğerlerde yaygın iltihabın hızla başlamasıyla karakterize bir solunum yetmezliği türüdür. ARDS, akciğer alveollerinin (hava kesecikleri) hasar görmesine ve iltihaplanmasına neden olur. Bu, akciğerlerin oksijeni kan dolaşımına aktarma yeteneğini bozar ve bunun sonucunda hipoksemi (kanda düşük oksijen seviyeleri) oluşur.
ARDS ciddi bir hastalıktır ve ölümcül olabilir. ARDS’li kişilerin yaklaşık %40’ı ilk yıl içinde ölür.
ARDS’nin nedenleri
ARDS’nin birçok olası nedeni vardır. En yaygın nedenler şunlardır:
Kan zehirlenmesi: Sepsis, vücudun enfeksiyona karşı anormal inflamatuar yanıtıdır. Sepsis, ARDS’nin en yaygın nedenidir ve vakaların yaklaşık %40-50’sinde görülür.
Akciğer iltihaplanması: Zatürre akciğerlerin iltihaplanmasıdır. Zatürre ARDS’nin ikinci en yaygın nedenidir ve vakaların yaklaşık %20-30’unda görülür.
Travma: Trafik kazası veya ateşli silah yaralanması gibi yüksek enerjili travmalar ARDS’ye neden olabilir. Travma, ARDS vakalarının yaklaşık %10 ila %20’sini oluşturur.
Zehirli maddeler: Siyanür veya klor gibi bazı toksik maddeler ARDS’ye neden olabilir. Toksik maddeler ARDS vakalarının yaklaşık %5-10’unu oluşturur.
Diğer nedenler: ARDS’nin diğer nedenleri arasında şiddetli dehidratasyon, yaygın doku hasarı ve bazı ilaçlar da yer alır.
ARDS’nin belirtileri
ARDS semptomları genellikle aniden başlar ve hızla kötüleşir. En yaygın semptomlar şunlardır:
Şiddetli nefes darlığı
Mavimsi cilt (siyanoz)
Taşikardi (kalbin hızlı atması)
Taşipne (hızlı solunum)
Oksijen tedavisine rağmen düşük oksijen seviyeleri
ARDS Tanısı
ARDS tanısı, hastanın semptomlarına ve akciğer fonksiyon testlerinin sonuçlarına dayanır. Göğüs röntgeni veya BT taraması, ARDS’nin neden olduğu yaygın akciğer hasarını gösterebilir.
ARDS’nin tedavisi
ARDS tedavisi altta yatan nedenin tedavisine ve hipokseminin tedavisine odaklanır.
Altta yatan nedeni tedavi etmek için sepsisi tedavi etmek için antibiyotikler veya antifungal ilaçlar kullanılabilir. Antibiyotikler zatürreyi tedavi etmek için kullanılabilir. Travmayı tedavi etmek için cerrahi müdahale veya diğer tedaviler kullanılabilir. Toksik madde zehirlenmesi vakalarında hastaya bir panzehir verilebilir.
Hipoksemiyi tedavi etmek için hastaya yüksek konsantrasyonlarda oksijen verilir. Bazı durumlarda, hastaya mekanik ventilasyon gerekebilir. Mekanik ventilasyon, bir makinenin hastanın nefes almasına yardımcı olmak için kullanıldığı bir prosedürdür.
ARDS’nin Prognozu
ARDS’nin prognozu altta yatan nedene, hastanın genel sağlık durumuna ve tedaviye verilen yanıta bağlıdır.
Sepsis veya zatürre gibi ciddi bir altta yatan rahatsızlığı olan hastaların prognozu daha kötüdür. Yaşlılar ve diğer kronik sağlık rahatsızlıkları olan hastaların prognozu da daha kötüdür.
ARDS geliştiren kişilerin yaklaşık %40’ı ilk yıl içinde ölür. Hayatta kalan hastaların yaklaşık %50’sinde ARDS’nin neden olduğu uzun vadeli solunum sorunları olabilir.
ARDS’nin Önlenmesi
ARDS’nin önlenmesi, altta yatan nedenlerin önlenmesine odaklanır. Bu, enfeksiyonları önleme, travmayı önleme ve toksik maddelerden kaçınma önlemlerini içerir.
ARDS’yi önlemeye yardımcı olabilecek bazı özel önlemler şunlardır:
Ellerinizi sık sık yıkayın. Bu enfeksiyonların önlenmesine yardımcı olur.
Aşılarınızı yaptırın. Aşılar enfeksiyonların önlenmesine yardımcı olur.
Dikkatli sürün. Bu, trafik kazalarının önlenmesine yardımcı olur.
Zehirli maddelerden uzak durun. Zehirli maddelerden uzak durmak için güvenlik talimatlarına uyun.
ARDS ciddi bir hastalıktır ancak erken tanı ve tedavi ile prognoz iyileştirilebilir.
Bir yanıt bırakın