Ankilozan Spondilit: Nedir, Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
Ankilozan spondilit, omurgayı ve omurga ile kalça kemiği arasındaki eklemi etkileyen ağrılı, inflamatuar bir romatizma türüdür. İltihaplanma sonucu bu iki kemik bir araya gelerek tek bir kemik haline gelir. Halk arasında omurga veya bel romatizması olarak da bilinmektedir.
Neden?
Ankilozan spondilit, bağışıklık sistemi kendi hücrelerine saldırdığında ortaya çıkan otoimmün bir hastalıktır. Bağışıklık sistemi omurga ve eklemlerdeki sağlıklı hücreleri yabancı hücre olarak algılar ve onlara karşı savaş başlatır. Bu savaş sonucunda omurgada ve eklemlerde iltihaplanma meydana gelir. Enflamasyon ağrıya, şişmeye ve hareket kısıtlılığına neden olur.
Sebepler
Ankilozan spondilitin kesin nedeni bilinmemekle birlikte genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Genetik faktörler ankilozan spondilite yatkınlığı artırabilir. Çevresel faktörler sigara içme, enfeksiyonlar ve stres gibi faktörleri içerebilir.
Belirtiler
Ankilozan spondilitin en sık görülen semptomu, özellikle sabahları belirgin olan bel ağrısıdır. Ağrı sırt, boyun, kalça ve diz gibi diğer bölgelerde de ortaya çıkabilir. Ağrıya genellikle sabah uyandıktan sonra yaklaşık 30 dakika süren sertlik eşlik eder. Ankilozan spondilitin diğer belirtileri şunlardır: Yorgunluk Zayıflık İştah kaybı Kilo kaybı Ateş Göz ağrısı Gözde kızarıklık Göz kuruluğu Eklemlerde şişlik Eklemlerde sertlik Eklemlerde hareket kısıtlılığı
Teşhis
Ankilozan spondilit tanısı koymak için öncelikle fizik muayene yapılır. Fizik muayenede bel ağrısı, sertlik, şişlik, hareket kısıtlılığı gibi belirtiler değerlendirilir. Ayrıca röntgen, MR ve kan testleri gibi tetkikler de yapılabilir. Röntgende omurgadaki eklemlerde daralma ve kemik erimeleri görülebilir. MR filmlerinde omurgadaki iltihap ve şişlikler daha net görülebilmektedir. Kan testleri, ankilozan spondilitte görülen bazı belirteçleri (örneğin HLA-B27) inceleyebilir.
Tedavi
Ankilozan spondilit tedavisi ağrıyı ve iltihabı azaltmayı, omurganın hareketliliğini korumayı ve hastalığın ilerlemesini önlemeyi amaçlar. Ankilozan spondilit tedavisinde kullanılan ilaçlar şunlardır: Steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler): Ağrıyı ve iltihabı azaltmak için kullanılırlar. Kortikosteroidler: Şiddetli ağrı ve iltihabı azaltmak için kullanılırlar. Biyolojik ilaçlar: Daha dirençli vakalarda kullanılırlar. Ağrıyı ve iltihabı azaltmanın yanı sıra omurganın hareketliliğini korumaya ve hastalığın ilerlemesini önlemeye yardımcı olurlar. Ankilozan spondilit tedavisinde kullanılan diğer yöntemler şunlardır: Fizik tedavi: Ağrı ve iltihabın azaltılmasına, kasların güçlendirilmesine ve omurganın hareketliliğinin korunmasına yardımcı olur. Yüzme: Omurgayı destekleyen kasların güçlenmesine ve omurganın hareketliliğinin korunmasına yardımcı olur. Düzenli egzersiz: Ağrının azalmasına, kasların güçlenmesine ve omurganın hareketliliğinin korunmasına yardımcı olur.
prognoz
Ankilozan spondilit tedavi edilmezse omurganın hareket kabiliyetini önemli ölçüde kısıtlayabilir. Ancak erken tanı ve uygun tedavi ile hastalığın ilerlemesi önlenebilir ve hastalar normal bir yaşam sürdürebilir.
önleme
Ankilozan spondiliti önlemenin kesin bir yöntemi yoktur. Ancak risk faktörlerini azaltmak için bazı önlemler alınabilir. Bu önlemler şunları içerir: Sigara içmemek Sağlıklı beslenmek Düzenli egzersiz yapmak Stresi azaltmak **Sonuç olarak ankilozan spondilit, omurgayı ve omurga ile kalça kemiği arasındaki eklemi etkileyen ağrılı, inflamatuar bir romatizma türüdür. Erken tanı ve uygun tedavi ile hastalığın ilerlemesi
Bir yanıt bırakın