Akalazya nedir?
Akalazya, yemek borusunun alt ucundaki alt özofageal sfinkter (LES) gevşemediğinde ve yemek borusunun kasları düzgün çalışmadığında oluşan bir sindirim sistemi hastalığıdır. LES, yemek borusunun mideyle birleştiği yerde bulunan ve yiyeceklerin mideye geçmesine izin veren bir kas tabakasıdır. Akalazya durumunda, LES yemek borusunun içeriğini mideye geçirecek kadar gevşemez. Bu, yiyeceklerin yemek borusunda birikmesine ve yutma zorluğuna neden olur.
Akalazya Belirtileri
Akalazyanın en yaygın belirtisi yutma güçlüğüdür. Hastalar katı ve sıvıları yutmakta zorluk çekebilir, yiyecekleri tekrar tekrar yutmak zorunda kalabilir veya yiyecek yuttuktan sonra göğüste yanma, ağrı veya basınç hissi yaşayabilirler. Akalazya hastaları ayrıca geğirme, kusma, kilo kaybı ve yemek borusunda yiyecek birikmesi nedeniyle boğazda takılıp kalma hissi yaşayabilirler.
Akalazya Nedenleri
Akalazyanın kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak hastalığın otonom sinir sistemindeki hasardan kaynaklandığı düşünülüyor. Otonom sinir sistemi, vücudun istemsiz fonksiyonlarını kontrol eden sinir sistemidir. Akalazya hastalarında AÖS’ü kontrol eden otonom sinirler hasar görür ve kasın gevşemesi engellenir. Akalazya gelişiminde rol oynadığı düşünülen diğer faktörler arasında genetik faktörler, bağışıklık sistemi hastalıkları ve bazı ilaçlar yer almaktadır.
Akalazya Tanısı
Akalazya tanısı koymak için öncelikle hastanın öyküsü ve fizik muayenesi alınır. Hastanın yutma güçlüğü, göğüste yanma veya ağrı gibi şikayetleri varsa akalazya şüphesi artar. Fizik muayene sırasında hastanın yemek borusunda besin birikimi olup olmadığı kontrol edilebilir. Akalazyanın kesin tanısı için aşağıdaki testlerden bir veya birkaçı uygulanabilir: Özofagus manometrisi: Bu testte yemek borusu kaslarının hareketi ve AÖS’ün gevşeme derecesi ölçülür. Endoskopi: Bu testte yemek borusu ve mide kamera yardımıyla incelenir. Endoskopi sırasında AÖS’ün görünümü kontrol edilebilir ve gerekirse biyopsi alınabilir. Baryum özofagus röntgeni: Bu testte baryum adı verilen bir madde yemek borusuna enjekte edilir ve röntgen ile görüntülenir. Bu sayede yemek borusunda besin birikmesi veya LES’in daralması gibi sorunlar tespit edilebilmektedir.
Akalazya Tedavisi
Akalazyanın tedavisi hastalığın şiddetine ve hastanın yaşına göre değişmektedir.
İlaç tedavisi: Hafif akalazya vakalarında ilaç tedavisi uygulanabilmektedir. Bu tedavide LES’in gevşemesini sağlayan ilaçlar kullanılır. İlaç tedavisinin etkinliği hastaların yaklaşık %50’sinde yeterlidir.
Botulinum toksini tedavisi: Bu tedavide LES’e botulinum toksini adı verilen bir madde enjekte edilir. Botulinum toksini kasları gevşeten bir maddedir. Bu tedavinin etkinliği ilaç tedavisinden daha yüksektir.
Sfinkterotomi: Bu ameliyatta LES’in daralan kısmı kesilir. Sfinkterotomi akalazya için en etkili tedavi yöntemidir. Ancak ameliyatın da riskleri vardır.
Perkütan endoskopik miyotomi (POEM): Bu tedavide, LES’e ulaşmak için yemek borusu duvarında bir kesi yapılır ve kaslar kesilir. POEM, sfinkterotomiye benzer bir tedavidir. Ancak, cerrahinin riskleri daha düşüktür.
Akalazyanın Komplikasyonları
Akalazya tedavi edilmezse aşağıdaki komplikasyonlara yol açabilir: Yemek borusu ülseri Yemek borusu kanseri Aspirasyon pnömonisi (gıda veya sıvının akciğerlere kaçması)
Akalazyanın Önlenmesi
Akalazya hastalığını önlemek için bilinen bir yöntem yoktur. Ancak hastalığın risk faktörlerinden biri olan otonom sinir sistemi hastalıklarından korunmak için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek ve gerekli kontrolleri yapmak önemlidir.
Akalazya ile Yaşamak
A
Bir yanıt bırakın