Aerosoller nedir?
Aerosoller, bir katı veya sıvının gaz ortamında dağılmasıyla oluşan kolloidal sistemlerdir. Bu sistemlerde dağılmış faza “dağılım fazı” veya “faz”, dağılmış faza ise “dağıtıcı faz” veya “ortam” adı verilir. Aerosollerde dağılan faz katı veya sıvı olabilirken, dağılan faz genellikle gazdır. Aerosoller günlük hayatta yaygın olarak kullanılan bir sistemdir. Spreyler, duman, sis, toz bulutu, hava kirliliği ve yangın söndürücüler gibi örnekler aerosollerdir.
Aerosollerin Sınıflandırılması
Aerosoller, dağılan fazın katı veya sıvı olmasına bağlı olarak iki ana gruba ayrılır:
Katı aerosoller: Dağınık faz katı aerosollerdir. Toz bulutu, duman ve yangın söndürücüler katı aerosollere örnektir.
Sıvı aerosoller: Dağınık faz sıvı olan aerosollerdir. Spreyler, sis ve hava kirliliği sıvı aerosollere örnektir. Katı aerosoller de dağılmış fazın boyutuna göre üç gruba ayrılır:
Çok ince aerosoller: Dağınık fazın çapı 1 mikrometreden küçük olan aerosollerdir. Bu tür aerosoller uzun süre havada asılı kalabilmekte ve çevreye yayılabilmektedir.
Orta aerosoller: Dağınık faz, çapı 1-10 mikrometre arasında olan aerosoldür. Bu tür aerosoller havada asılı kalabiliyor ancak yüzeye daha kısa sürede düşüyor.
Kalın aerosoller: Dağınık fazın çapı 10 mikrometreden büyük olan aerosollerdir. Bu tür aerosoller havada asılı kalmaz ve kısa sürede yüzeye düşer.
Aerosollerin Oluşumu
Aerosoller doğal veya yapay olarak oluşabilir. Doğal olarak oluşan aerosoller volkanik patlamalar, orman yangınları, deniz aerosolleri ve toz fırtınaları gibi olaylar sonucunda oluşur. Yapay olarak üretilen aerosoller, endüstriyel emisyonlar, ulaşım ve tarım gibi insan faaliyetlerinin bir sonucu olarak oluşur. Aerosollerin Oluşum Mekanizmaları Aerosollerin oluşumu, dağılmış fazın dağılmış faza püskürtülmesiyle gerçekleşir. Bu püskürtme işlemi çeşitli yöntemlerle gerçekleştirilebilmektedir.
Mekanik püskürtme: Bu yöntemde aerosol, dağılmış fazın dağıtıcı faz üzerine mekanik olarak püskürtülmesiyle oluşturulur. Spreyler bu yöntemle oluşturulan aerosollerin örnekleridir.
Kimyasal püskürtme: Bu yöntemde aerosol, dağılmış fazın dispersiyon fazında çözülmesiyle veya kimyasal reaksiyonla oluşturulur. Yangın söndürücüler bu yöntemle oluşturulan aerosollerin örnekleridir.
Fizyolojik püskürtme: Bu yöntemde aerosol, dağılmış fazdaki bir gazın etkisiyle oluşur. Hava kirliliği bu yöntemle oluşturulan aerosollere bir örnektir.
Aerosollerin Özellikleri
Aerosollerin özellikleri, dağılmış fazın ve dispersiyon fazının özelliklerine bağlı olarak değişir.
Aerosollerin yoğunluğu: Aerosollerin yoğunluğu, dağılmış fazın yoğunluğuna ve dağılmış fazın yoğunluğuna bağlıdır. Dağınık fazın yoğunluğu, dağılmış fazın yoğunluğundan büyükse, aerosoller daha yoğun ve ağır hale gelir.
Aerosollerin viskozitesi: Aerosollerin viskozitesi, dağılmış fazın viskozitesine ve dispersiyon fazının viskozitesine bağlıdır. Dağıtılmış fazın viskozitesi, dağıtıcı fazın viskozitesinden daha büyükse, aerosoller daha viskoz hale gelir.
Aerosollerin yüzey gerilimi: Aerosollerin yüzey gerilimi, dağılmış fazın yüzey gerilimine ve dağılmış fazın yüzey gerilimine bağlıdır. Dağınık fazın yüzey gerilimi dağılmış fazın yüzey geriliminden büyükse aerosoller daha az kararlı hale gelir.
Aerosollerin Kullanım Alanları
Aerosoller günlük yaşamda ve endüstride yaygın olarak kullanılan bir sistemdir. Aerosollerin kullanım alanları şunlardır:
Tüketici ürünleri: Aerosoller spreylerde, boyalarda, temizlik ürünlerinde, kozmetiklerde, farmasötik ürünlerde ve gıda ürünlerinde kullanılmaktadır. **Son
Bir yanıt bırakın