Böbrek Yetmezliği Nedir?
Böbrek yetmezliği, böbreklerin kandan atıkları ve fazla sıvıyı yeterince filtreleme yeteneğini kaybettiğinde ortaya çıkan bir tıbbi durumdur. Böbrekler, vücuttaki sıvı dengesini kontrol eden, kan basıncını düzenleyen, mineralleri ve elektrolitleri dengeleyen ve kandan atıkları ve fazla sıvıyı filtreleyen önemli organlardır. Böbrek yetmezliği olduğunda, bu işlevler gerçekleştirilemez ve vücutta çeşitli sorunlar ortaya çıkar.
Böbrek Yetmezliğinin Türleri
Böbrek yetmezliği akut ve kronik olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır.
Akut Böbrek Yetmezliği
Akut böbrek yetmezliği, böbrek fonksiyonlarının ani ve hızlı kaybıdır. Genellikle bir hastalık veya yaralanma sonucu oluşur. Akut böbrek yetmezliği geçici olabilir ve tedaviyle böbrekler eski fonksiyonlarına geri dönebilir.
Kronik Böbrek Yetmezliği
Kronik böbrek yetmezliği, böbrek fonksiyonlarının zamanla kademeli olarak kaybolmasıdır. Genellikle yüksek tansiyon, diyabet veya böbrek iltihabı gibi kronik hastalıklar nedeniyle oluşur. Kronik böbrek yetmezliği genellikle tedavi edilemez ve diyaliz veya böbrek nakli gibi tedavi gerektirir.
Böbrek Yetmezliğinin Nedenleri
Böbrek yetmezliğine neden olabilecek birçok farklı faktör vardır. En yaygın nedenler şunlardır:
Yüksek tansiyon Diyabet Böbrek iltihabı (glomerülonefrit) Böbrek taşları Böbrek kanseri Lupus Multipl skleroz Amiloidoz Bazı ilaçlar Bazı genetik hastalıklar
Böbrek Yetmezliğinin Belirtileri
Böbrek yetmezliğinin belirtileri, yetmezliğin derecesine ve nedenine bağlı olarak değişebilir. Erken evrelerde böbrek yetmezliği genellikle herhangi bir belirtiye neden olmayabilir. İleri böbrek yetmezliğinde aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:
Yorgunluk Halsizlik İştahsızlık Mide bulantısı Kusma Nefes darlığı Mide bulantısı Kas krampları Ciltte kaşıntı İdrar hacminde azalma İdrarda kan veya protein Vücutta ödem
Böbrek Yetmezliğinin Tanısı
Böbrek yetmezliği tıbbi geçmiş, fiziksel muayene ve laboratuvar testleri ile teşhis edilir. Laboratuvar testleri kandaki üre, kreatinin, potasyum ve fosfor seviyelerini ölçer. Bu seviyeler böbrek fonksiyonunun durumunu gösterir.
Böbrek Yetmezliğinin Tedavisi
Böbrek yetmezliğinin tedavisi, yetmezliğin derecesine ve nedenine göre değişir.
Akut Böbrek Yetmezliği
Akut böbrek yetmezliğinin tedavisi altta yatan nedenin tedavisine yöneliktir. Ek olarak, sıvı ve elektrolit dengesini korumak, kan basıncını düşürmek ve kandaki toksinleri temizlemek için destekleyici tedaviler uygulanabilir.
Kronik Böbrek Yetmezliği
Kronik böbrek yetmezliğinin tedavisinde, altta yatan nedeni tedavi etmeye yönelik önlemlere ek olarak, böbrek fonksiyonunu korumak ve yaşam kalitesini iyileştirmek için çeşitli tedavi yöntemleri uygulanabilir. Bu tedavi yöntemleri şunlardır:
İlaç tedavisi: İlaç tedavisi, kan basıncını ve kan şekerini düşürmek, böbreklere zarar veren maddelerin oluşumunu önlemek veya azaltmak amacıyla kullanılabilir.
Diyaliz: Böbreklerin işlevlerini yerine getirebilmesi için kanın dışarıdan filtrelenmesi işlemidir. Diyaliz kronik böbrek yetmezliğinin tedavisinde en sık kullanılan yöntemdir.
Böbrek nakli: Böbrek yetmezliği olan hastalar başka bir kişiden sağlıklı böbrek nakli alabilirler. Böbrek nakli, diyaliz tedavisine göre daha kaliteli bir yaşam sağlar.
Böbrek Yetmezliğinin Komplikasyonları
Böbrek yetmezliği ciddi komplikasyonlara yol açabilen bir hastalıktır. En yaygın komplikasyonlar şunlardır:
Kalp hastalığı: Böbrek yetmezliği kalp hastalığı riskini artırır.
Beyin ödemi: Beyinde sıvı birikmesi baş ağrısı, kusma, bilinç bulanıklığı ve nöbet gibi belirtilere neden olur.
Bir yanıt bırakın