Sultaniyegah nedir?
Sultaniyegah klasik Türk müziğinde bir makamdır. Farsça “sultan” (hükümdar) ve “yegah” (tek, bir) kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşan bu kelime “tek hükümdar” anlamına gelir. Sultaniyegah makamı, yegah (re) tonunda buselik makamının gölgelendirilmesiyle oluşur. Son ton yegah (re), kuvvetli olanı dügah (la) ve malzemesi si’dir (ancak bu si normal si değildir, si’nin küçük mücennep bemolü’dür).
Sultaniyegah makamı, makam hiyerarşisindeki en yüksek makamlardan biridir. Bu makam, güçlü ve görkemli yapısıyla dikkat çekmektedir. Sultaniyegah makamı genellikle ağır ve dinamik eserlerde kullanılır.
Sultaniyegah Ofisinin Yapısı
Sultaniyegah makamının dizilimi şu şekildedir:
Rast – Yegah – Dügah – Si’flat – Neva – Çargah – Hicaz – Buselik
Bu diziden anlaşılacağı üzere Sultaniyegah makamının son perdesi yegah (re), kuvvetli perdesi dügah (la), malzemesi ise si’dir (ancak bu normal si değil, si’nin küçük mucennep bemolü’dür).
Sultaniyegâh makamının düzeni şu şekildedir:
Rast – Yegah – Dügah – Si’flat – Neva – Çargah – Hicaz – Buselik – Yegah
Bu görüntüleme düzeninde odak, karar ekranı olan yegah (re) üzerindedir.
Sultaniyegah Makamının Özellikleri
Sultaniyegah makamı güçlü ve görkemli yapısıyla dikkat çeken bir makamdır. Bu makam genellikle ağır ve dinamik eserlerde kullanılır.
Sultaniyegâh makamının özelliklerini şu şekilde özetleyebiliriz:
Son tonu yegâh (re)’tır. Güçlü tonu dügâh (la)’tır. Malzemesi si’dir (ama bu si normal si değildir, si’nin küçük mucennep bemolüdür). Güçlü ve görkemli bir yapıya sahiptir. Genellikle ağır ve dinamik eserlerde kullanılır.
Sultaniyegah Makamı’nın kullanıldığı eserler
Sultaniyegah makamı klasik Türk müziğinde sıkça kullanılan bir makamdır. Bu makamın kullanıldığı eserlerden bazıları şunlardır:
Sultaniyegah Bestesi (Hacı Arif Bey) Sultaniyegah Saz Semaisi (Tanburi Cemil Bey) Sultaniyegah Şarkısı (Attilâ İlhan – Ergüder Yoldaş) Sultaniyegah Şarkısı (Neşet Ertaş)
Sultan-ı Yegah Şarkısı
Attilâ İlhan’ın sözü ve Ergüder Yoldaş’ın bestesi olan “Sultan-ı Yegah” adlı şarkı, klasik Türk müziğinin en sevilen eserlerinden biridir. Bu şarkı Sultaniyegah makamında bestelenmiştir.
Şarkı bir aşk hikayesini anlatıyor. Şair, aşkının güzelliğini ve ona olan özlemini Sultaniyegah makamının güçlü ve görkemli yapısıyla dile getiriyor.
Şarkının bazı beyitleri şöyledir:
Eski zaman aşklarının şamdanları süslendiğinde, Ay doğduğunda, yegah sultanının saltanatı başlar, Tendeki nemli yumuşaklık, Denizden gelen iç çekişin gizemli kanatları, Ruhtaki ölüm karanlığı, Ay doğduğunda, yegah sultanının saltanatı başlar.
Çözüm
Sultaniyegah makamı klasik Türk müziğinde önemli bir yere sahip olan bir makamdır. Bu makam güçlü ve görkemli yapısıyla dikkat çekmektedir. Sultaniyegah makamı genellikle ağır ve dinamik eserlerde kullanılır.
Bir yanıt bırakın