Yüksek Kolesterol Nedir?
Yüksek kolesterol, kandaki kolesterol seviyesinin normalin üzerinde olduğu durumdur. Kolesterol, hücre zarlarının yapı taşları arasında yer alan ve vücutta birçok önemli işlevi olan bir yağ türüdür. Ancak kandaki yüksek kolesterol seviyeleri, kalp damar hastalığı, safra kesesi hastalığı ve felç gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Kolesterolün Yapısı ve İşlevleri
Kolesterol, yağ asitleri ve gliserolden oluşan bir moleküldür. Vücutta iki ana kolesterol türü vardır:
LDL kolesterol (kötü kolesterol): Damarlarda birikerek damar sertliğine ve tıkanıklığa neden olabilir.
HDL kolesterol (iyi kolesterol): Kolesterolü kan damarlarından alır ve karaciğere taşır. Vücut kendi kolesterolünün bir kısmını üretirken geri kalanını yiyeceklerle alır. Kolesterol vücutta karaciğer tarafından üretilir. Yiyeceklerle alınan kolesterol et, süt ürünleri, yumurta ve kabuklu deniz ürünleri gibi hayvansal gıdalarda bulunur.
Yüksek Kolesterolün Nedenleri
Yüksek kolesterolün başlıca nedenleri şunlardır:
Yetersiz beslenme: Aşırı yağ ve şekerli beslenme yüksek kolesterole neden olabilir. Özellikle hayvansal yağlar kolesterol açısından zengindir.
Obezite: Aşırı kilolu ve obez kişilerde yüksek kolesterol gelişme riski daha yüksektir.
Etkin olmama: Hareketsiz bir yaşam tarzı yüksek kolesterole neden olabilir.
Aile öyküsü: Ailesinde yüksek kolesterol bulunan kişilerde bu hastalığa yakalanma riski daha yüksektir.
Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar kolesterol seviyelerini yükseltebilir. Bunlara kortikosteroidler, bazı doğum kontrol hapları ve bazı antidepresanlar örnek olarak verilebilir.
Bazı hastalıklar: Bazı hastalıklar yüksek kolesterole neden olabilir. Örneğin tiroid bezi hastalıkları, böbrek hastalıkları ve diyabet gibi hastalıklar yüksek kolesterole yol açabilir.
Yüksek Kolesterolün Belirtileri
Yüksek kolesterol genellikle semptomlara neden olmaz. Ancak, çok yüksek kolesterolü olan bazı kişiler aşağıdaki semptomları yaşayabilir:
Göz çevresinde sarı, mumsu, yağlı plaklar veya kolesterol halkaları
Eklem ağrısı ve şişliği
Halsizlik, yorgunluk
Baş ağrısı
Yüksek Kolesterol Tanısı
Yüksek kolesterol kan testi ile teşhis edilir. Kan testinde toplam kolesterol, LDL kolesterol, HDL kolesterol ve trigliserid seviyeleri ölçülür.
Yüksek Kolesterol Tedavisi
Yüksek kolesterol tedavisi kolesterol seviyelerini düşürmeyi amaçlar. Kolesterol seviyelerini düşürmek için öncelikle yaşam tarzı değişiklikleri yapılır. Bu değişiklikler şunları içerir:
Sağlıklı beslenme: Sağlıklı beslenme, kolesterol seviyelerini düşürmenin en önemli yoludur. Bu nedenle, doymuş yağ, trans yağ ve kolesterol açısından zengin yiyeceklerden kaçınmak gerekir. Bunun yerine, lif, potasyum ve magnezyum açısından zengin yiyeceklere yönelmek gerekir.
Aktif hayat tarzı: Aktif bir yaşam tarzı kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olur. Haftada en az 150 dakika orta düzeyde aerobik aktivite gereklidir.
Kilo vermek: Aşırı kilolu veya obez kişilerde kilo vermek kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olur. Yaşam tarzı değişikliklerine rağmen yüksek kolesterol seviyelerine sahip olan kişiler ilaçla tedavi edilebilir. Kolesterol düşürücü ilaçlar, LDL kolesterol seviyelerini düşürerek ateroskleroz ve tıkanıklık riskini azaltır.
Yüksek Kolesterolün Komplikasyonları
Yüksek kolesterol ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir, bunlar arasında şunlar yer alır:
Kalp krizi
Felç
Vasküler tıkanıklık
Aort anevrizması
Safra kesesi hastalıkları
Yüksek kolesterolü önlemek için neler yapılabilir?
Yüksek kolesterolü önlemek için şu önerilere uyulmalıdır:
Sağlıklı beslenme: Sağlıklı beslenme yüksek kolesterolü önlemenin en önemli yoludur. Bu nedenle doymuş yağ, trans yağ ve kolesterol açısından zengin yiyeceklerden kaçınmak gerekir. Bunun yerine lif, potasyum ve magnezyum açısından zengin yiyeceklere yönelmek gerekir.
Bir yanıt bırakın