Menzil Nedir?
Menzil, dilimize Arapçadan gelen bir kelimedir. Sözlük anlamı “karaya çıkmak, kalmak, misafir olmak”tır. Osmanlı İmparatorluğu’nda çoğunlukla resmi haberleşmeyi sağlayan posta teşkilatını ifade eder. Menzil, bir kervan, konvoy, ordu veya haber taşıyan bir habercinin kat ettiği mesafeyi ve konakladıkları yeri tanımlar. Seyahat eden kişiye bağlı olarak farklı menzil uzunlukları vardır. Temel olarak askeri menzil, haberleşme menzili, seyahat-hac menzili türleri vardır.
Osmanlı İmparatorluğu’nda Poligon Teşkilatı
Osmanlı’da menzil teşkilatı 14. yüzyılın sonlarında kurulmuştur. Bu örgütün amacı devletin iletişimini sağlamak ve ordunun ihtiyaçlarını karşılamaktı. Poligon organizasyonu, poligon adı verilen konaklama yerleri ve poligonlar arasında haber taşıyan haberciler tarafından sağlanıyordu. Poligon organizasyonu üç ana unsurdan oluşuyordu: Poligonlar: Poligonlarda yolcu ve askerlerin kalmalarına, at değiştirmelerine ve hayvanları beslemelerine olanak sağlayan yapılardı. Mera evleri genellikle yol kenarlarına, su kaynaklarına yakın yerlerde kuruluyordu. Menzilcibaşılar: Meraları idare eden memurlar ve habercilerdi. Menzilcibaşılar genellikle il yöneticileri tarafından atanırdı. Haberciler: Menziller arasında haber taşıyan görevlilerdi. Haberciler genellikle at sırtında seyahat ederlerdi. Menzil teşkilatı, Osmanlı Devleti’nin etkili bir şekilde iletişim kurmasını ve ordusunun ihtiyaçlarını uzun yıllar karşılayabilmesini sağlamıştır.
Aralıkların Diğer Anlamları
Menzil kelimesinin birden fazla anlamı vardır. Tasavvufta Menzil, mutasavvıfın ulaşmayı amaçladığı yerdir. Ayrıca Kur’an-ı Kerim’de okuyucuya kolaylık sağlamak amacıyla, hatimi bir haftada tamamlamak isteyenler için metnin yediye bölünmüş bölümlerine de Menzil adı verilmiştir.
Tasavvufta Menzillerin Anlamı
Tasavvufta menzil, bir sufinin manevi yolculuğunda geçirdiği aşamaları ifade eder. Bu aşamalar bir sufinin Allah’a yaklaşmak için izlemesi gereken yollardır. Menzillerin sayısı ve isimleri farklı tasavvuf ekollerine göre değişmektedir. Ancak genel olarak aralıkların yedi veya on iki olduğu kabul edilir. Yedi aralıklı konsepte göre aralıkların sırası şu şekildedir:
Taharet: ruhu temizlemek
Alçakgönüllülük: Kendinizi beğenmekten vazgeçmeyin
Sabır: Zorluklara direnmek
Teşekkür ederim: Allah’ın nimetlerine şükretmek
Huşu: Allah’ın huzurunda tevazu göstermeyin
Riyazet: Manevi disiplin
Yaratıcılık: Allah’ı Tanımak On iki merhale anlayışına göre merhalelerin sıralaması şöyledir:
Taharat: ruhu temizlemek
Alçakgönüllülük: Kendinizi sevmekten vazgeçmeyin
Sabır: Zorluklara direnmek
Teşekkür ederim: Nimetlerinden dolayı Allah’a şükretmek
Huşu: Allah’ın huzurunda tevazu göstermeyin
Riyazet: manevi disiplin
Yaratıcılık: Tanrı’yı bilmek
Sağlamak: Benlik duygunuzdan vazgeçmek
Burs: Tanrı’nın huzurunda olmak
Mükemmel erkek: Mükemmel bir insan olmak
Varlık Birliği: Tanrı ile birlik
Kur’an’da Yerlerin Anlamı
Kelime aralığı Kur’an’da çeşitli anlamlarda kullanılmaktadır. Örneğin “Maide Suresi, 46. Ayet”te Kur’an’ın yedi bölümü “menzil” olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca Hac Suresi 27. Ayet’te hacıların Mekke’den Medine’ye olan yolculuğuna varış yeri denilmektedir.
Çözüm
Menzil, birden fazla anlamı olan bir kelimedir. Osmanlı İmparatorluğu’nda, resmi iletişimi ve ordunun konaklama noktalarını sağlayan posta hizmeti için kullanılan bir terimdi. Tasavvufta, bir Sufi’nin manevi yolculuğunda geçtiği aşamaları ifade eder. Kuran’da çeşitli anlamlarda kullanılır.
Bir yanıt bırakın